صفحه اصلی روی خط خبر تقويم بهائي و چالش‌هاي سازگاري

تقويم بهائي و چالش‌هاي سازگاري

0 خواندن ثانیه
0
0
377

یکی از مشکلات عجیب بیتالعدل، ماجرای تقویم بهائی است که از ابتدای ایجاد بابیت و بهائیت بهوجود آمده و اکنون به یادگاری شوم تبدیل شده است. اختراع یک تقویم که حاصل بازیهای ریاضی باب و بهالله با عدد ۱۹ بود، در نگاه اول بسیار جذاب، رازگونه و هویتساز بهنظر میرسید و به همین خاطر هم متونی که این تقویم را وصف و تأیید میکردند در دوران شوقی موردتوجه قرار گرفت. حالا مشکل این است که رعایت یک تقویم ۱۹ روزه که نه با تعداد روزهای هفته و ماه و سال تطابقی دارد و نه با گردش ماه و زمین قابلتنظیم است، عملاً فعالیتهای مطابق این روزها را برای بهائیان با مشکل مواجه میکند. این مشکل حتی در بالاترین رده بهائیت و رسمیترین نوشتار ممکن یعنی پیامهای بیتالعدل نیز نمود دارد، تا جایی که حتی در آخرین پیام صادرشده در ۲۵  نوامبر ۲۰۲۰ هم شاهدیم که خود بیتالعدل هم طبق روال سایر پیامها، بدون درنظر گرفتن تاریخهای بهائی تمام نامه را بر مبنای تاریخ میلادی تنظیم کرده است و تمام برنامههای مدیریت جهانی بهائیان را با اشاره مستقیم به ماههای دوازدهگانه متعارف شمسی اعلام نموده است. این برخورد با تقویم بهائی یعنی عملاً تقویم ۱۹روزه بهعنوان یک میراث پرطمطراق بهاءالله، یک تشریفات غیرمرسوم و زائد است. از سوی دیگر برخی مناسبتهای مهم در تقویم بهائی ثبت شده که سالهای درازی فقط با تقویم قمری برای بهائیان معنی پیدا میکرد و در کتب مرجع مانند کتاب ایام تسعه اشراق خاوری بر ماهیت قمری این روزها تأکید فراوان شده است. با گذشت زمان، بیشتر بهائیان ــ بهخصوص در کشورهای غربی و نسلهای بعدی مهاجران ایرانی که هسته اصلی بهائیان غرب را تشکیل میدادند ــ یا با تقویم قمری بیگانه بودند یا با وجود دو تقویم شمسی میلادی و تقویم نوزدهماهه بهائی توان پیگیری تقویم قمری را نداشتند و ساختار چرخشی این تقویم را درک نمیکردند.

این ناهماهنگیها بیتالعدل را ناگزیر کرد در پیام ١۰ ژوئیه ٢۰١۴ خود با استدلالی ضعیف چنین عنوان کند که «دو عید میلاد یعنی یوم تولّد حضرت بهاءالله و تولّد حضرت ربّ اعلی تابهحال همیشه در شرق در روزهای اوّل و دوم ماه محرّم مطابق تقویم هجری قمری برگزارشده است. حضرت بهاءالله تصریح میفرمایند که «این دو یک یوم محسوب شده عندالله.» درعینحال در مکتوبی به زبان انگلیسی از طرف حضرت ولیّ امرالله ذکر شده است که «در آینده بدون تردید همۀ ایّام متبرّکه طبق تقویم شمسی رعایت خواهد شد و تمهیدات لازم برای برگزاری عمومی دو عید سعید میلاد فراهم خواهد گردید.» این مسأله که چگونه خصوصیت قمری بودن این دو یوم مبارک در متن تقویم شمسی حفظ خواهد شد، تاکنون بدون پاسخ مانده بود. این دو عید مبارک از این پس برطبق تصمیم این جمع، در اولین و دومین روز هشتمین ماه قمری پس از نوروز براساس جداول نجومی که از پیش با درنظر گرفتن تهران بهعنوان نقطۀ مبدأ تهیّه شده، برگزار خواهد گردید. درنتیجه، ایّام برگزاری دو عید میلاد سالبهسال تغییر خواهد کرد و دو روز متوالی در شهرالمشیه، شهرالعلم و یا شهرالقدره در تاریخ بهائی و بین نیمه اکتبر تا نیمه نوامبر در تاریخ میلادی خواهد بود…».

بیتالعدل امیدوار بود با این استدلال و ظرف چند سال، روند جدید بهسرعت جایگزین روند قبلی تعاملات اجتماعی بهائیان شود، اما اوضاع بر مراد ساکنان بیتالعدل پیش نرفت؛ عادتهای عده زیادی از بهائیان که اکنون پس از سالها تبدیل به مقولاتی از جنس سنت شده درکنار وجود نصوص صریح مبنی بر گرامیداشت روزهای خاص قمری، دردسرهای تازهای برای اهالی بیتالعدل بهوجود آورده است، چراکه در نصوص بهائی، اکثر مناسبتها از قبیل تولد باب و بهاءالله، مبعث باب، تولد عبدالبهاء، سالروز اعدام باب و برخی از مناسبتهای دیگر به تاریخ هجری قمری (تاریخ رایج آن زمان) آمده است. حالا تصور کنید اگر قرار باشد این مناسبتها به شیوهای دیگر محاسبه و برگزار شود چه دشواریهای عجیبی به راه میافتد!

البته مسأله فقط یک تغییر محاسباتی نیست و بهنظر میرسد رهبران فرقه که تأکید زیادی بر نمایش هماهنگی ظاهری با جوامع اسلامی دارند، به دنبال آن بودند که خود را از پیامدهای همزمانی زادروز باب و بهاءالله با روزهای اول و دوم ماه محرمالحرام نجات دهند که از قدیم منشأ اختلافات عمیقی میان مسلمانان و بهائیان بوده است و از گذشته جشنهای بهائیان در این روزها به رفتاری جامعهستیزانه در جوامع میزبان شیعی تبدیل شده بود. مدارک زیادی در برپایی مراسم شادی در دهه اول محرم توسط برخی از چهرههای معروف بهائی و بابی موجود است که نشانهٔ تعمد این عده برای تقابل با جامعه میزبان بوده است.

بهعنوانمثال در کتاب «حضرت باب» ص ۳۴۴ نصرتالله محمدحسینی ماجرای برپایی ضیافت شادمانهای توسط طاهره آن هم در کربلای معلی در اوج عزاداری ایام محرم را گزارش میکند.

 

بهنظر میرسد این تأکید در حفظ برخی تاریخهای قمری، بیشتر برای ایجاد تقابل بین بهائیان ساکن ایران و فرهنگ ایرانی است تا با ایجاد منازعهای جدید، بهانهای را برای مظلومنمایی در ایران آماده کنند.

این جریان در سطح برخی از کشورهای اسلامی مانند ایران سعی دارد با ترک رویه متعارف بیتالعدل در آسانسازی مناسک بهائی، تداوم یک فتنۀ فراگیر را به اوج برساند. هرچند این تداوم به قیمت ایجاد اختلافات بیشتر با جامعه میزبان بهائی تمام شود.

از سوی دیگر بیتالعدل برخلاف سایر موارد که هرگونه تخلف از دستورهای تشکیلاتی را بهشدت سرکوب میکند، این بار سکوت معناداری اختیار کرده است تا بهره خود را از این اختلافات به نحو احسن ببرد و با تهیه انواع گزارشهای حقوق بشری با دستی پر در مجامع بینالمللی علیه ایران حاضر باشد.

بارگذاری بیشتر مطالب مرتبط
بارگذاری توسط سردبیر
بارگذاری در روی خط خبر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

code

بررسی

محيط علم و فضل و ادب؛ استاد سيدمحمد محيط طباطبائی: تحقيقاتی ويژه در آثار بهائی

عبدالحسين فخاري چکیده   استاد سیدمحمد محیط طباطبائى (۱۲۸۰-۱۳۷۱ش) از برجسته‌ترین پژوهش…