ما انسان ها نوعاً دوست داریم زندگی بهاری و شادابی داشته باشیم و عموماً هم برای فراهم شدن و داشتن آن تلاش میکنیم. با این حال تعداد کمی موفق به رسیدن به این خواسته خود میشوند و طبیعی است که از این بابت خشنود نیستند. ما علاقمندیم که فعالیتهای ما مفید باشد و زندگی ما از هر نظر توسعۀ لازم را داشته باشد، اما اغلب به یک نکتۀ اساسی کم توجه هستیم، و آن هم داشتن یک برنامۀ مناسب با توجه به توانایی خود است. در ادامه، اجرای درست برنامه همراه با بردباری و حوصله، و در صورت لزوم تغییر در برنامه است. همچنین داشتن مهارتهای لازم برای انجام آن و بهرهگیری مفید از انسانهای کاربلد و کارآمد و دلسوز به عنوان راهنما در امور زندگی فردی و اجتماعی برای رسیدن به آن خواسته مهم است. مشکل اساسی بسیاری از ما نداشتن یک برنامۀ ساده و مفید، و نداشتن مهارتهای لازم زندگی و راهنمای کارآمد است. افرادی که برای خود هدفی مشخص و روشن بر میگزینند و برای رسیدن به آن برنامه ریزی کرده و تمام تلاش خود را میکنند، معمولاً به آن میرسند.
گفتنی است خداوند مهربان همۀ امکانات لازم برای زندگی بهاری و شاداب را برای همۀ انسانها با توجه به توانائی که در آنها وجود دارد فراهم نموده است. در عین حال هوای نفس و شیطان بی رحم به عنوان دو مزاحم همیشگی با ما هستند. کافی است یک لحظه از خداوند فاصله بگیریم تا این دو مزاحم سریع جای خالی را پر کنند و مسیر را تغییر دهند. توجه به این نکتۀ ظریف و مهم، ارتباط ما را با خداوند درست میکند و از شرّ هوای نفس و شرّ شیطان پرحیله حفظ خواهیم شد، و خطاهای کلامی و رفتاری ما کم شده و موفقیت و اصلاح کلامی و رفتاری ما بیشتر میشود و انسانی مفید و پرفائده خواهیم شد.
در عین حال خداوند متعال و مهربان چاره و راه حل مسئله را نیز برای ما فراهم نموده است. اولاً خداوند متعال همواره با ماست و هر لحظه از مرحمتهای او بهرهمندیم و ما را یاری میکند. چه بسیار زمانهایی که ما عافل شدیم، ولی خداوند دست ما را گرفته و ما را از خطرات گوناگون حفظ کرده است. ثانیاً بزرگان و راهنمایان بسیار دلسوز و توانمند و کارآمدی برای ما قرار داده است. این راهنمایان دلسوز و کارآمد، پیامبر گرامی اسلام و امامان معصوم و بی خطای ما هستند. در این عصر و زمان، راهنمای مهربان و بی بدیل ما، امام عصر حضرت محمد بن الحسن العسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف، امام دوازدهم شیعیان است. آن بزرگوار شخصیتی الهی، عالم، قادر، معصوم، کاردان و یگانۀ عصر و زمان است. خداوند متعال تمامی امکانات رشد و توسعۀ جامعۀ انسانی را به آن یگانۀ دوران عطا فرموده است. با برقراری ارتباط درست با آن شخصیت یگانۀ الهی و با فاصله گرفتن از مزاحمتهای هوای نفس و شیطان مکّار، آثار مفید این ارتباط را خواهیم چشید.
برای بهاری کردن زندگی فردی و اجتماعی و شادابی و شادکام بودن در آن، باید به آن راهنمای کارآمد الهی که هم اکنون زنده است و امامت و هدایت میکند، مراجعه کنیم، به ایشان متّکی و دل بسته شویم و کلامها و رفتارهای عقلپسند و خداپسندانه داشته باشیم. آن بزرگوار همراه، راه بلد و راهنمای کارآمد ما میشود. برای بهرهوری مناسب و نیکو از امام عصر علیه السلام ضروری است که انسان ایشان را بشناسد. به سادگی و با یک سلام محترمانه میتوان با امام عصر رابطه برقرار کرد و آنچه را که نیازمند آن هستیم و برای زندگی ما مفید است از ایشان درخواست کنیم.
آن وقت در برنامهریزی زندگی، مهارت آموزی و اجرای درست و کم خطای آن، طعم بهاری بودن زندگی و شادابی و شادکامی آن را خواهیم چشید. چه نیکوست که این موضوع را به دیگر هم نوعان از خانواده و دیگران هدیه دهیم، تا آنها هم طعم آن را بچشند و به دیگران ببخشند و هدیه کنند.
معرفی محتوای این شماره
سپاسگزار خداوند متعال هستیم که بار دیگر این امکان فراهم شد تا شمارۀ دیگری از فصلنامۀ بهائیشناسی برای خوانندگان گرامی آماده گردد و امیدوار هستیم کار ما که تلاش زیادی برای آماده شدن آن کشیده شده است – هر چند بدون اشکال نیست – مورد توجه اولیای الهی قرار گیرد. در این میان لازم است باز هم از الطاف و کمکهای دوستان گرامی که در آمادهسازی این شماره یاریگر ما بودهاند، تشکر کنیم. تشکر ویژهای از تمام نویسندگانی که مقالات خود را برای ما ارسال کردند، داوران گرامی که با وقتگزاری و بررسی دقیق و ابراز نظرات عالمانۀ خود بر غنای مقالات افزودند، همچنین دوستان خوبی که در کار اجرایی انتشار فصلنامه از ویراستاری گرفته تا صفحهبندی و چاپ و پخش کمک کردند، نثار میکنیم. همچنین از نویسندگان عزیزی که به هر دلیلی این امکان فراهم نشد تا مقالات ارزشمند ایشان را در این شماره به چاپ برسانیم پوزش میطلبیم و امیدواریم که محدودیتهای کار ما باعث ذرهای ناراحتی ایشان نشده باشد و در آینده نیز پذیرای مقالات گرانقدر آنان باشیم.
مقالۀ آغازین در موضوع امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است که تعدادی از شبهات مربوط را به صورت گفتوگویی دوستانه و بیانی امروزی مطرح کرده و پاسخ داده است.
در مدتی که این شماره را آماده می کردیم، اخبار مهمی را دریافت کردیم که تحلیل برخی از آنها در معرض دید خوانندگان محترم قرار گرفته است. خوشبختانه در فصل بهار توانستیم تا در نمایشگاه بین المللی کتاب و نمایشگاه قرآن و عترت شرکت کنیم و خبرهای مربوط به آن در این شماره آمده است. چند خبر نیز متناسب ایام است که البته ارتباطی هم با بهائیت پیدا کرده است. از اخبار مهمی که در این شماره به تحلیل مختصر آن پرداخته شده است، مربوط به پیام بیت العدل در عید رضوان است که به بهائیان سراسر دنیا ارسال کردهاند.
در ادامه، مصاحبهای که با دکتر گواهی ترتیب داده شد و در آن مطالب جالبی را ایشان بیان کردند، خدمت خوانندگان محترم ارائه شده است. ایشان دکترای خود را در رشتۀ دین شناسی تطبیقی و تاریخ ادیان دریافت کردهاند و طبق خاطراتشان، برخوردهایی با بهائیان نیز داشتهاند.
در بخش بهائیت از دیدگاه منتقدان و روشنفکران بهائی، به معرفی و بیان دیدگاههای آقای اریک استتسون پرداخته شده است. او که مدت چهار سال بهائی فعال بود، پس از ابراز بعضی نظرات وی را از تشکیلات بهائی اخراج کردند و مقالهای هم در نقد وی منتشر کردند.
بخش دیگری که در این شماره به آن پرداخته شده، معرفی مرحوم ميرزا حسن بروجردی ملقب به «نيكو» و دلایل بازگشت ایشان از آیین بهائی است. وی که از افراد سرشناس و مهم بهائی بود و مدتی هم با عبدالبهاء بود، در نهایت ابراز جدایی از آیین بهائی کرد و کتابی چند جلدی به نام «فلسفه نیکو» نوشت و انتقادات خود را نسبت به بهائیت منتشر کرد.
کتابی که در این شماره معرفی شده، کتاب تفسیر سورۀ یوسف است که مهمترین کتاب میرزا علی محمد شیرازی ملقب به باب است. معروف است که باب این کتاب را برای اثبات ادعای خود برای ملاحسین بشرویهای نوشت.
همچنین در این شماره نامهای از مرحوم سرهنگ ثابت راسخ منتشر شده است که ایشان به موضوع مرگ مشکوک شوقی افندی در لندن پرداختهاند و ابراز کردهاند که او در آنجا به دست برخی از نزدیکان خود به قتل رسیده است.
مقالۀ دیگر این شماره، با عنوان «عدم دخالت در سیاست، از ادعا تا واقعیت» به بحث ناسازگاری گفتاری و رفتاری در مورد دخالت در سیاست در آیین بهائی پرداخته است.
مقالۀ دیگر با عنوان «مهریه در آیین بهائی و تساوی حقوق زنان و مردان» است که به موضوع مهریه و این که در آیین بهائی چه حکمی دارد و با توجه به تعلیم تساوی زنان و مردان که بهائیان ابراز میکنند و همچنین خود تعلیم ذکر شده، پرداخته است.
مقالۀ آخر با عنوان «علل واسپاری ادامۀ تشریع به بیتالعدل و اشکالات آن» است که به نقد و بررسی تشکیل دو نهاد مجزا برای ادارۀ جامعهی بهائی و ایرادات آن در عمل پرداخته است.
در بخش عربی این شماره، ترجمۀ مقاله «چالش رهبري در جامعه بهائي پس از مرگ عبدالبهاء» را که به بازخواني اعتبار الواح وصاياي عبدالبهاء پرداخته است و در شمارۀ ۴ فصلنامه بهائیشناسی آمده است، آوردهایم.
امیدواریم مقالات بیان شده مورد توجه خوانندگان عزیز فصلنامۀ بهائیشناسی قرار گیرد و نظرات سازندۀ خود را با ما در میان بگذارند.